فرودگاه زنجان؛ نبود مسافر یا بی تدبیری؟!

علیرضا حمزه ای (زنگان امروز)

از ۳۰ سال پیش که فرودگاه زنجان به بهره برداری رسید تا کنون برگزاری و لغو پروازهای آن را دیده‌ایم . پروازهایی که با باج دادن به شرکت های هواپیمایی برقرار و با بهانه نبود مسافر ، لغو شده است و همیشه توپ ندانم کاری های مدیران در زمین مردم بوده و تقصیر و گناه تعطیلی پروازها همواره بر گرده مردم گذاشته است.

ارسطو می گوید “ما آنچه که مدام تکرار می کنیم هستیم ” این مطلب در مورد ارسطو نیست در مورد اقدامات تکراری بی نتیجه 30 ساله ی فرودگاه زنجان است . اگردر وبگاه فرودگاه زنجان یا یک جستجوی ساده در اینترنت داشته باشیم، بسیار می بینیم از خبرهای خوش راه اندازی پروازهای خارجی و داخلی فرودگاه زنجان البته به زودی !

بطور مدام از زمان استانداری مسعود سلطانی فر در دهه ی هفتاد خورشیدی، مدیران استانداری و مدیران وقت فرودگاه تقریبا هر یکی دو ماه یکبار در درمصاحبه های خود گفته اند : به زودی ! با توجه به رایزنی های انجام شده پرواز زنجان کیش، استانبول، دبی، نجف و… راه اندازی می شود و این به زودی هنوز نیامده است !؟ چرا در این 30 سال اتفاق نیفتاده !؟ آیا مدیران استانی تلاش نکرده اند؟ آیا انگیزه و همت کارآمدی وجود نداشته است !؟

به جرات می توان گفت در همه دولت ها و در سال های گذشته هیچ استانداری نبوده است که تلاش حداکثری برای توسعه پروازهای فرودگاه زنجان را نداشته باشد و هریک درحد توان با همه ی امید و قوا پای کار بودند تا پروازهای داخلی و خارجی از فرودگاه زنجان راه اندازی شود تا راه اندازی دروزی را به نام خود درج کنند ولی اتفاقا مشکل از همین جا آغاز شده است که مدیران استانی باور محتوم دارند که باید خودشان به صورت مستقیم و مستقل اقدام به راه اندازی پروازهای فرودگاه زنجان نمایند! در حالیکه اصولا حکمرانی وظیفه ایجاد و مدیریت زیر ساخت ها را دارند و توسعه و ایجاد روساخت ها با توجه به عملکرد حاکمیت وظیفه و در توان بخش خصوصی است که به نظر می رسد هم بخش دولتی و هم بخش خصوصی درک درستی از مدل اقتصادی توسعه شبکه پروازی و ساختار مدیریتی آن ندارند در همین راستا می توان اذعان کرد نه برنامه مدون دولتی درکار است و نه بخش خصوصی متولی و مجری مشخصی دارد که روشن است، این بخش برعهده آژانس های مسافرتی است که باید گفت گویا در زنجان اصلا آژانس مسافرتی وجود ندارد ! و فقط مجوز هایی برای فروش بلیط به عنوان دفاتر فروش داده شده است .

استاندار پیشین هم تلاش های بسیاری برای راه اندازی پروازهای فرودگاه زنجان انجام داد و در آغازین روز فرنشینی، نخستین اولویت اقتصادی خود را توسعه خدمات پروازی فرودگاه زنجان و توسعه گردشگری اعلام کرد و البته از مدیریت میراث فرهنگی و گردشگری استان نیز درخواست معجزه برای گردشگری زنجان داشت .

او با توجه به تعاملات خوبی که با نمایندگان مجلس استان داشت همه ی تلاش خود را در توسعه مسیرهای پروازی زنجان به مر بست ولی همه این تلاشها اخباری بود که در سایتها خبری دیده شد با این مضمون ” با رایزنی های انجام شده به زودی پروازهای استانبول ، کیش ، نجف راه اندازی می شود ” و همچنان این مردم مظلوم زنجان هستند که منتظررسیدن ” بزودی” مانده اند و جالب اینکه درمیان این امید های واهی و باغ و بستان کاشتن ها ، نه تنها این ” به زودی” فرا نرسید، بلکه متهم شده اند که چون استقبال خوبی از پروازهای مشهد نکرده اند یک پرواز از تعداد 3 پرواز هفتگی کم شده است !!

در حالیکه دلیل کنسلی پرواز مشهد زنجان (در روزهای آدینه ها) ، ربطی به عدم استقبال مردم از پروازها نداشته و علی رغم افزایش قیمت بیش از 20 درصدی در یک ماه گذشته، پرواز های مشهد با ظرفیت کامل انجام شده که با شروع جنگ اخیر و هجوم هوایی اسراییل ، شرکت هواپیمایی مجری تصمیم به کنسلی کل پروازها نمود که با پیگیری های مدیران استانی دو پرواز در هفته از اوایل امرداد دوباره در مسیر مشهد – زنجان برقرار شد.

در اواخر تیرماه با خبر خوش مدیران استانی بنا شد پروازهای زنجان – مشهد با نرخ مناسب! از سر گرفته شود اگر چه پس از انجام چند پرواز به ناگاه قیمت بلیط رفت و برگشت از حدود ۸۰ میلیون ریال به بیش از یکصد میلیون ریال افزایش پیدا کرد ولی مردم همچنان مشتاقانه از تنها پرواز موجود استان به خوبی استقبال کرده اند.

پس مشکل عدم وجود پروازهای متداوم داخلی و خارجی از فرودگاه زنجان نمی تواند ظرفیت مسافری این استان باشد چرا که یک مقایسه ساده تطبیقی با دیگر استانها که شرایط اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی مشابه با زنجان دارند، گویای این مطلب است که ظرفیت پروازی و مسافری و حتا باری زنجان بسیار ناشناخته مانده است.

به عنوان نمونه فرودگاه تبریز بیش از 20 برابر فرودگاه زنجان پروازهای داخلی دارد و هم اکنون در هفته حدود 17 پرواز برای ترکیه برقرار است بنابراین با توجه به جمعیت و حتا شاخص های اقتصادی ، فرودگاه زنجان ظرفیت حداقل 10 پرواز در هفته برای ترکیه را دارد و پرسش این است ،اگر این ظرفیت وجود دارد چرا انجام نمی شود !؟

پرسش بعدی این ست که اگر بهانه های مدیران استان را در عدم استقبال از پرواز را بپذیریم ( که پذیرفتنی نیست) و بر فرض محال بپذیریم که استقبالی از پرواز چندین ساله مشهد و یا کیش نمی شود و توجیه پذیر نیست، پس چرا مجموعه استانداری و مدیران استانی به دنبال توسعه فرودگاه زنجان هستند و این تناقض، آشکار می نماید که استقبال یا عدم استقبال ! ربطی به ظرفیت مسافری و پروازی استان زنجان ندارد بلکه نتیجه عدم شناخت وضعیت موجود و عدم استفاده از تجربیات سال های گذشته ی مدیران گذشته می باشد که کارهای نتیجه نابخش گذشته و تلاشهای بیهوده دوباره تکرار شده و گره کور پروازهای زنجان باز نخواهد شد.

همانگونه که نظامی بزرگ می فرماید: چو بر رشته ی کاری افتد گره / شکیبایی، از جهد بیهوده به!

نیاز استان است که با شکیبایی و درایت بیشتری، موانع توسعه پروازی با دیدگاه نوینی تحلیل و بررسی گردد و قدرت و انرژی مدیران استانی صرف راه حل ها شود و گرنه رایزنی ها در دولت های پیشین شاید حتا گاهی شدیدتر و جدی تر و با قدرت چانه زنی بیشتری بوده است ولی در نهایت در کوتاه مدت و درطول عمر مدیران وقت چراغ فرودگاه زنجان روشن بوده و با رفتن و عوض شدن مدیران عملا پروازها نیز کنسل شده اند که باعث شده همچنان مردم زنجان منتظر عقدهای موقت پروازهای فرودگاه زنجان باشند تا با تلاش مدیران وقت استانی بسته شود که حتا درصورت موفقیت ظاهری با رفتن مدیران دولتی طبق روال چندین ساله، قراردادها هم ملقی شده و پروازها کنسل می شوند و دوباره همین چرخه تکرار می شود و مدیران با انگیزه و عاشق توسعه فرودگاه می آیند و همین داستان تکراری و پریدن ازاین شاخه به آن شاخه برای به دست آوردن دل شرکتهای هواپیمایی با صرف میلیاردها تومان از حساب مردم زنجان برای برقراری پرواز فرودگاه!

بس در طلبت کوشش بی فایده کردیم
چون طفل دوان در پی گنجشک پریده (سعدی)